ریسک از جایی ناشی میشود که ندانید چه کاری انجام میدهید؛ پس برای کاهش ریسک، آگاهی خودتان را بالا ببرید. - وارن بافت
پلتفرم SocialFi، مفهومی نوظهور که از ترکیب کلمات "اجتماعی" (Social) و "مالی" (Finance) شکل گرفته، عرصه شبکههای اجتماعی را با فناوری بلاکچین در هم میآمیزد. هدف اصلی SocialFi توانمندسازی کاربران از طریق اعطای کنترل بیشتر بر دادههایشان، آزادی بیان و مسیرهای نوین برای کسب درآمد است.
پلتفرمهای SocialFi ضمن حفظ حجم بالای تراکنشهای ضروری برای تعاملات اجتماعی، از بلاکچین برای توزیع عادلانهتر ارزش بین تمامی مشارکتکنندگان در اکوسیستم بهره میگیرند.
درک ماهیت SocialFi
بسترهای SocialFi در وهلهی اول، کنترل بیشتری بر دادهها، آزادی بیان و فرصتهای جدیدی برای کسب درآمد را برای کاربران به ارمغان میآورند.
یکی از کلیدیترین مکانیزمهای کسب درآمد، استفاده از ارزهای دیجیتال است که امکان پاداش مستقیم برای مشارکتهای اجتماعی را فراهم میکند. همچنین، توکنهای غیرمثلی (NFT) نقش مهمی در مدیریت هویت و مالکیت دیجیتال ایفا میکنند و به سازندگان محتوا اجازه میدهند تا حضور آنلاین قابل تأییدی برای خود ایجاد کرده و مالکیت معنوی آثارشان را تضمین نمایند.
بسیاری از پلتفرمهای SocialFi بر بستر سازمانهای خودمختار غیرمتمرکز (DAO) بنا شدهاند. ماهیت باز و مشارکتی DAOها در تضاد با معایب شرکتهای رسانه اجتماعی وب ۲ قرار میگیرد، شرکتهایی که در آنها تعداد محدودی از نهادها، محتواهای تولید شده توسط کاربر را کنترل کرده و از آنها سود میبرند. ظهور SocialFi پاسخی به نگرانیهای فزاینده در مورد چنین تمرکزگراییهایی از جمله سوءاستفاده از کاربران، سانسور خودسرانه محتوا و چالشهای هنرمندان در احراز مالکیت آثار دیجیتالشان است.
نقش ارزهای دیجیتال
ادغام ارزهای دیجیتال در SocialFi، نحوهی تعامل و تراکنش کاربران در شبکههای اجتماعی را متحول میکند.
ارزهای دیجیتال تبادل ارزش بین کاربران را تسهیل میکنند. با بهکارگیری ارزهای دیجیتال، پلتفرمهای SocialFi امکان جبران مستقیم و فوری برای تولیدکنندگان محتوا و اینفلوئنسرها را فراهم میآورند و بدین ترتیب، آنها را قادر میسازند تا بدون وابستگی به واسطهها، فعالیت خود در رسانههای اجتماعی را به درآمدزایی تبدیل کنند.
نقش ارز دیجیتال فراتر از صرف تراکنشها بوده و تجسمبخش یک سیستم گستردهتر از مشوقها و حاکمیت است. توکنهای اجتماعی، نوع خاصی از ارزهای دیجیتال، میتوانند برای سازندگان محتوا شخصیسازی شوند یا به عنوان واحد پول رایج درون برنامههای SocialFi عمل کنند. این توکنها یک اقتصاد مشارکتی ایجاد میکنند که در آن کاربران سهمی در رشد پلتفرم دارند و میتوانند از طریق مکانیزمهای حاکمیت غیرمتمرکز بر مسیر آن تأثیر بگذارند.
توکنهای اجتماعی همچنین امکان توزیع عادلانهی پاداشها را فراهم کرده، منافع تمامی ذینفعان را همسو میسازند و رویکردی مبتنی بر جامعه را برای توسعهی پلتفرم تقویت میکنند.
پیشروان عرصهی SocialFi
Friend.Tech که در آگوست ۲۰۲۳ راهاندازی شد، یک پلتفرم اجتماعی مبتنی بر بلاکچین است که از "کلید" برای دسترسی اعضای جامعه به کانال یک فرد استفاده میکند؛ هرچه فرد محبوبیت بیشتری پیدا کند، ارزش کلیدها افزایش مییابد. این پلتفرم بر روی Base، یک لایه دوم اتریوم که توسط صرافی ارز دیجیتال کوینبیس توسعه یافته است، بنا شده است.
Farcaster که روی Optimism ساخته شده است، به منظور حذف فعالیت رباتها در پروتکل، به ازای تعداد محدودی از پستها، کاربران را ملزم به پرداخت ۵ دلار میکند. Farcaster همچنین برای تقویت تعامل کاربر، "قابها" (Frames) را راهاندازی کرد که برنامههای تعاملی ساخته شده بر روی این پلتفرم هستند.