ریسک از جایی ناشی میشود که ندانید چه کاری انجام میدهید؛ پس برای کاهش ریسک، آگاهی خودتان را بالا ببرید. - وارن بافت
بانک توسعه آفریقا (AfDB) و شرکت فناوری پیشرو اینتل در اقدامی راهبردی، همکاری خود را برای تجهیز سه میلیون شهروند آفریقایی و 30 هزار مقام دولتی به مهارتهای پیشرفته در حوزه هوش مصنوعی (AI) اعلام کردند.
این مشارکت آموزشی، که بر اساس بیانیه منتشر شده در وبسایت بانک توسعه آفریقا با هدف دگرگونی چشمگیر اکوسیستم دیجیتال قاره آفریقا صورت میپذیرد، بر توسعه نیروی انسانی متخصص در فناوریهای پیشرفته نظیر هوش مصنوعی، رباتیک و علم داده تمرکز دارد.
تقویت زیرساختهای دیجیتال آفریقا
این ابتکار عمل آموزشی، با هدف توانمندسازی آفریقا در بهرهگیری از فناوریهای نوظهور و ایفای نقشی فعالتر در توسعه و نوآوری هوش مصنوعی در سطح جهانی، طراحی شده است. انتظار میرود این برنامه با ارتقاء مهارتهای نیروی کار در بخشهای کلیدی مانند کشاورزی، بهداشت و آموزش، به رشد اقتصادی پایدار و افزایش بهرهوری در سراسر آفریقا منجر شود.
بیانووِن آگبوکپونتو سوگلو، مدیر بخش دولتی اینتل در آفریقا، ضمن ابراز خرسندی از این همکاری، بر عزم این شرکت برای تسهیل دسترسی همگان به فناوریهای پیشرفته، فارغ از محدودیتهای جغرافیایی، جنسیتی یا قومی، تاکید کرد.
تعهدی فراتر از آموزش فردی
این همکاری صرفاً به ارائه آموزشهای مهارتی محدود نمیشود. بر اساس این بیانیه، این دو نهاد در نظر دارند با همکاری کشورهای آفریقایی، گروههای منطقهای و سازمانهای قارهای، به تدوین چارچوبهای سیاستی و مقررات منسجمی برای فناوریهای نوظهور همچون هوش مصنوعی، نسل پنجم اینترنت (5G) و رایانش ابری بپردازند. این رویکرد یکپارچه، بستر لازم را برای تحقق تحول دیجیتال فراگیر در قاره آفریقا فراهم خواهد ساخت.
آفریقا و هوش مصنوعی
با وجود تلاشهای صورتگرفته برای جبران عقبماندگی در حوزه هوش مصنوعی، کشورهای آفریقایی همچنان در حال گذار به این عرصه هستند. در این راستا، اقدام اخیر نیجریه در راهاندازی نخستین مدل زبان بزرگ چندزبانه، گامی قابل توجه در راستای رهبری قاره آفریقا در توسعه هوش مصنوعی به شمار میرود.
با این حال، کمبود نیروی متخصص مجرب در حوزه توسعه هوش مصنوعی، همچنان چالشی اساسی برای کشورهای آفریقایی محسوب میشود. این معضل، که به طور مشابه گریبانگیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه است، شکاف قابل توجهی میان این کشورها و غولهای فناوری نظیر OpenAI، گوگل و متا ایجاد کرده است.
علاوه بر این، هزینههای بالای آموزش مدلهای هوش مصنوعی، مانعی جدی برای ورود بازیگران جدید به این عرصه و مشارکت گستردهتر آحاد جامعه در انقلاب هوش مصنوعی تلقی میشود. به عنوان نمونهای از این چالش، میتوان به سخنان اخیر سام آلتمن، مدیرعامل OpenAI، اشاره کرد که با تاکید بر هزینه گزاف آموزش مدل GPT-4، به دنبال جذب بودجهای هنگفت برای رفع کمبود جهانی تراشههای نیمهرسانا است.