بانک مرکزی سوئیس اجرای آزمایشی «فرانک دیجیتال» را دو سال به تعویق انداخت

بانک مرکزی سوئیس (SNB) در بیستم ژوئن از تمدید برنامه‌ی آزمایشی ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) برای بازارهای عمده‌فروشی، که با نام «فرانک دیجیتال» نیز شناخته می‌شود، خبر داد. این برنامه‌ی توسعه‌یافته به تدریج با هدف ارزیابی عملکرد و امنیت «فرانک دیجیتال» در سناریوهای دنیای واقعی، نهادهای مالی بیشتری را در بر خواهد گرفت.

تعویق اجرای پروژه آزمایشی CBDC سوئیس

آنتوان مارتین، عضو هیئت‌مدیره بانک مرکزی سوئیس، اعلام کرد که این بانک راه‌اندازی اولیه‌ی پروژه‌ی آزمایشی را که قرار بود در سی‌ام ژوئن انجام شود، با تأخیر تقریباً دو ساله تا حداقل سال ۲۰۲۶ به تعویق انداخته است.

پروژه‌ی آزمایشی CBDC سوئیس به‌طور خاص روی کاربردهای «بازار عمده‌فروشی» تمرکز دارد که برای استفاده بین مؤسسات مالی، به جای مصرف‌کنندگان خرد، طراحی شده است. این رویکرد با طرح‌های آزمایشی CBDC خرده‌فروشی در کشورهایی مانند چین، جایی که «یوان دیجیتال» برای استفاده‌ی عموم مردم در نظر گرفته شده، متفاوت است.

آقای مارتین تأکید کرد که CBDC بازار عمده‌فروشی «قابل‌دسترس برای طیف گسترده‌تری از تراکنش‌های مالی» خواهد بود. پروژه‌ی آزمایشی فعلی با مشارکت شش بانک تجاری، از جمله «گروه یوبی‌اس» (UBS Group AG) و «کومرتس‌بانک» (Commerzbank AG)، و همکاری با «اپراتور بورس اوراق بهادار سوئیس» (SIX) در حال انجام است.

به گفته‌ی مارتین، موفقیت آتی این پروژه به دو عامل کلیدی بستگی دارد: جذب بازیگران جدید در بازار مالی و افزایش حجم تراکنش‌ها. وی همچنین بر اهمیت انجام تسویه‌های بیشتر تراکنش‌های بازار مالی روی این پلتفرم تأکید کرد.

با این حال، آقای مارتین هشدار داد که این تمدید، لزوماً به راه‌اندازی دائمی CBDC بازار عمده‌فروشی یا اوراق قرضه‌ی دیجیتال بانک مرکزی سوئیس (SNB Bills) منجر نمی‌شود.

تا به امروز، «فرانک دیجیتال» در طول دوره‌ی آزمایش خود، برخی از کاربردهای عملی را به نمایش گذاشته است. برای نمونه، بانک مرکزی سوئیس تنها برای استفاده‌ی مؤسسات، ارز دیجیتال مبتنی بر بلاک‌چین صادر کرده است که به آن‌ها امکان می‌دهد از این دارایی توکن‌شده برای تراکنش با بانک مرکزی استفاده کنند.

علاوه بر این، «فرانک دیجیتال» برای تسویه‌ی حداقل پنج عرضه‌ی اوراق قرضه در بورس دیجیتال SIX در زوریخ مورد استفاده قرار گرفته است. از جمله‌ی نقاط عطف مهم این پروژه، می‌توان به تسویه‌ی موفقیت‌آمیز اوراق قرضه‌ی بانک جهانی به ارزش ۲۲۶ میلیون دلار در اوایل این ماه اشاره کرد.

نقش مرکز نوآوری BIS در توسعه‌ی CBDC

بانک تسویه‌های بین‌المللی (BIS) یک نهاد پیشرو و شناخته‌شده در پیشبرد جهانی طرح‌های ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) است. این بانک از طریق «مرکز نوآوری» خود، زمینه‌ی همکاری بین بانک‌های مرکزی سراسر جهان را تسهیل می‌کند و تحقیق و توسعه را در حوزه‌ی ارزهای دیجیتال و نوآوری فناوری مالی هدایت می‌کند.

بانک مرکزی سوئیس، بانک مرکزی فرانسه و «مرکز نوآوری BIS» در سال ۲۰۲۱ پروژه‌ی «جورا» (Jura) را برای تمرکز روی CBDCهای بازار عمده‌فروشی (wCBDC) جهت تسویه‌های فرامرزی راه‌اندازی کردند.

پروژه‌ی «دانبار» (Dunbar) نیز چندین بانک مرکزی را گرد هم می‌آورد تا نمونه‌هایی اولیه برای یک پلتفرم مشترک جهت انجام تسویه‌های بین‌المللی با استفاده از چندین CBDC توسعه دهند.

لازم به ذکر است که BIS در ژانویه‌ی ۲۰۲۴ اعلام کرد پروژه‌ی CBDC آن وارد فاز جدیدی شده است. پروژه‌ی «آئوروم» (Aurum) به بررسی حریم خصوصی پرداخت‌ها در CBDCهای خرده‌فروشی می‌پردازد. این یکی از شش پروژه‌ای است که برای سال ۲۰۲۴ در برنامه‌ی کاری مرکز نوآوری در حال توسعه است.

بانک تسویه‌های بین‌المللی (BIS) همچنین در حال توسعه‌ی پروژه‌ی «mBridge» است. این پروژه یک پلتفرم مشترک برای چندین CBDC به منظور تسهیل پرداخت‌های برون‌مرزی در بازارهای عمده‌فروشی به شمار می‌رود. لازم به ذکر است پیش از این، بانک‌های مرکزی چین و امارات متحده‌ی عربی (UAE) برای تقویت همکاری در حوزه‌ی ارزهای دیجیتال، تفاهم‌نامه‌ای امضا کرده‌اند.

پروژه‌ی قابل توجه دیگری با نام «ماریانا» نیز وجود دارد. این پروژه حاصل همکاری مشترک بانک‌های مرکزی فرانسه، سنگاپور و سوئیس است. ابتکار «ماریانا» به بررسی کاربرد بازارسازهای خودکار (AMMها) برای تراکنش‌های CBDC عمده‌فروشی در سطح فرامرزی می‌پردازد. این پروژه با اهرم گرفتن از فناوری‌های نوظهورِ امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، قصد دارد تحولی بنیادین در حوزه‌ی پرداخت‌های برون‌مرزی ایجاد کند.