ریسک از جایی ناشی میشود که ندانید چه کاری انجام میدهید؛ پس برای کاهش ریسک، آگاهی خودتان را بالا ببرید. - وارن بافت
اتحادیه اروپا با اجرای بخشهای کلیدی مربوط به استیبلکوین در مجموعه مقررات بازارهای داراییهای رمزنگاری (MiCA)، توجه خود را به سرنوشت تتر (USDT) معطوف کرده است. با این حال، ابهامات و چالشهایی در خصوص محدوده تحت پوشش، نحوهی اعمال و تأثیرات قوانین جدید این رژیم نظارتی را همراهی میکند.
مروری بر MiCA
MiCA یک چارچوب جامع نظارتی برای داراییهای رمزنگاری و خدمات مرتبط با آنها در کشورهای عضو اتحادیه اروپا است. هدف اصلی MiCA تقویت نوآوری، تضمین حمایت از مصرفکنندگان، حفظ سلامت بازار و پشتیبانی از ثبات مالی در بازار رمزارز اتحادیه اروپا میباشد.
اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۰ پیشنهاد اولیهی MiCA را ارائه کرد و اعضای شورای اروپا در اکتبر ۲۰۲۲ متن نهایی آن را تأیید نمودند. این مقررات پس از انتشار در ژورنال رسمی اتحادیه اروپا در نوامبر ۲۰۲۲، نهایتا در سال گذشته به قانون تبدیل شد.
MiCA دارای بخشهای متعددی است و اجرای کامل آن طی دو سال آینده صورت خواهد پذیرفت. اجرای این مقررات به صورت مرحلهای آغاز شده است و رژیم نظارتی استیبلکوینها (عناوین سوم و چهارم) از تاریخ ۳۰ ژوئن ۲۰۲۳ اجرایی شده است.
MiCA داراییهای رمزنگاری را تعریف و دستهبندی میکند و آنها را به سه نوع اصلی تقسیم میکند: توکنهای مرتبط با دارایی (ART)، توکنهای پول الکترونیکی (EMT) و سایر توکنها. این مقررات بر انتشار، معامله و ارائهی خدمات مرتبط با این داراییهای رمزنگاری در محدودهی منطقهی اقتصادی اروپا (EEA) اعمال میشود.
قوانین جامع مربوط به ارائهدهندگان خدمات داراییهای رمزنگاری (CASP) شش ماه پس از رژیم استیبلکوین، یعنی در ۳۰ دسامبر ۲۰۲۳ قابل اجرا خواهد شد.
تأثیر MiCA بر استیبلکوینهای مهم مانند USDT و USDC
تحت MiCA، صادرکنندگان استیبلکوین ملزم به اخذ مجوز از یک مرجع نظارتی ملی در اتحادیه اروپا بودهاند. این رژیم نظارتی جدید، نظارت بر استیبلکوینها را مستقیماً بر عهدهی بانک مرکزی اروپا (EBA) قرار داده است.
صادرکنندگان استیبلکوین باید ذخایر کافی برای پشتیبانی از ارزش توکنهایی که منتشر میکنند، نگهداری نمایند. MiCA مقررات سختگیرانهای را در خصوص ترکیب و کیفیت این ذخایر نیز اعمال کرده است.
شفافیت، افشا و حمایت از مصرفکننده از دیگر الزامات کلیدی این چارچوب نظارتی به شمار میروند.
چالشها و ابهامات جاری
یکی از چالشهای اساسی برای صادرکنندگان استیبلکوین، الزامات مربوط به اخذ مجوز است.
صادرکنندگان استیبلکوین در اروپا باید مجوز پول الکترونیکی (e-money) یا مجوز بانکداری دریافت کنند. فرآیند اخذ این مجوزها معمولا پرهزینه و زمانبر است.
شرکتهای استیبلکوین میتوانند به جای درخواست مجوز، با یک بانک اروپایی دارای مجوز پول الکترونیکی همکاری کنند، اما این همکاری نیز با پیچیدگیهایی مانند لزوم نگهداری داراییها در آن بانکها همراه است.
تا تاریخ اجرای MiCA، یعنی ۳۰ ژوئن ۲۰۲۳، وضعیت فعلی درخواستهای مجوز پول الکترونیکی در میان صادرکنندگان استیبلکوین همچنان نامشخص باقی مانده است.
علاوه بر الزامات مربوط به اخذ مجوز، محدودیتهای MiCA بر صدور استیبلکوین نیز ابهاماتی را ایجاد کرده است.
بر اساس این محدودیتها، شرکتها نمیتوانند بیش از حد آستانهی روزانهی ۱ میلیون تراکنش که به عنوان وسیلهی مبادله استفاده میشود یا در مجموع بیش از ۲۰۰ میلیون یورو (تقریبا معادل ۲۱۵ میلیون دلار آمریکا) استیبلکوین صادر کنند.
ابهامات موجود در خصوص نحوهی اندازهگیری محدودیتهای صدور، چالش دیگری را به رژیم نظارتی MiCA میافزاید. علیرغم عرضهی نسخههای اروپایی توسط تتر (USDT) و سیرکل (USDC)، بخش قابل توجهی از کاربران اروپایی همچنان از USDT و USDC به صورت کلی (اعم از نسخههای اروپایی یا غیراروپایی) استفاده میکنند. این امر ابهاماتی را در مورد دامنهی اعمال محدودیتهای MiCA ایجاد میکند. بدین معنا که مشخص نیست آیا این محدودیتها صرفا بر استیبلکوینهای یوروپایه (EURO-backed) اعمال میشود و یا شامل تمامی استیبلکوینهای با پشتوانه دلار آمریکا (USD-backed) میگردد. شفافسازی در این زمینه برای ارائهدهندگان استیبلکوین و بازیگران این حوزه ضروری به نظر میرسد.
تبعات MiCA بر تتر (USDT): ابهامات و تحرکات بازیگران بازار
اجرای رژیم نظارتی جدید اتحادیه اروپا بر استیبلکوینها (MiCA)، ابهامات قابل توجهی را در خصوص جایگاه تتر (USDT)، یکی از برجستهترین استیبلکوینهای بازار، ایجاد کرده است.
شرکت تتر با استناد به رویکرد «تنظیمی تبعیضآمیز» MiCA، اعلام کرده است که برای اخذ مجوز پول الکترونیکی (e-money) یا همکاری با بانکهای اروپایی دارای این مجوز، اقدامی صورت نخواهد داد. این در حالی است که رقیب اصلی تتر، یعنی شرکت سیرکل، ناشر استیبلکوین USDC، در حال طی کردن فرآیند اخذ مجوز مذکور میباشد.
این اقدامات متناقض، نشاندهندهی رویکردهای مختلف بازیگران بازار در قبال رژیم نظارتی جدید اتحادیه اروپا است. صرافی رمزارز OKX پیشگامانهترین واکنش را در این زمینه داشته و از ماه مارس، پشتیبانی از جفتهای معاملاتی USDT در اتحادیه اروپا را متوقف کرده است. با این حال، OKX همچنان به پشتیبانی از سایر استیبلکوینها مانند USDC و جفتهای یورویی ادامه میدهد.
علاوه بر توقف فعالیت OKX، صرافی Uphold نیز در راستای انطباق با MiCA، پشتیبانی از تتر (USDT) به همراه چندین استیبلکوین دیگر را در ماه گذشته متوقف کرد. به دنبال این اقدام، صرافی Bitstamp نیز با حذف EURT، استیبلکوین یوروپایه تتر، از لیست معاملات خود، گام دیگری در جهت فاصلهگیری از تتر برداشته است. دیگر ارزهای دیجیتال موجود در این صرافی فعلا تحت تاثیر قرار نگرفتهاند.
صرافی Kraken نیز رویکرد محتاطانهتری را در پیش گرفته و در حال حاضر، تنها به بررسی وضعیت USDT و احتمال حذف آن از لیست معاملات بسنده کرده است. با این حال، این صرافی تا اطلاع ثانوی به پشتیبانی از USDT ادامه خواهد داد.
صرافی بایننس، دیگر بازیگر مهم این حوزه، تصمیم به اعمال محدودیتهایی بر خدمات مرتبط با تتر (USDT) گرفته است. با وجود این، این محدودیتها فعلا تأثیری بر معاملات عادی بازار نقدی (spot trading) نخواهد گذاشت.
مجموعهی این تحرکات نشاندهندهی ابهامات موجود در خصوص سازگاری تتر با رژیم نظارتی جدید اتحادیه اروپا و تبعات بالقوهی آن برای این استیبلکوین است. در روزهای آتی، تصمیمات نهایی بازیگران بازار و همچنین واکنش شرکت تتر، میتواند وضعیت شفافتری را برای آیندهی USDT در اتحادیه اروپا ترسیم کند.