ریسک از جایی ناشی میشود که ندانید چه کاری انجام میدهید؛ پس برای کاهش ریسک، آگاهی خودتان را بالا ببرید. - وارن بافت
رصدخانه و انجمن بلاکچین اروپا (EUBOF)، ابتکاری از کمیسیون اروپا، در 24 می گزارشی منتشر کرد که در آن بر لزوم آمادگی اتحادیه اروپا برای ادغام فناوری بلاکچین و هوش مصنوعی (AI) تأکید شده است. این اقدام اتحادیه اروپا در حوزه بلاکچین، نشاندهندهی رویکردی پیشگیرانه جهت حفظ امنیت دادههای شهروندان تلقی میشود. کمیسیون اروپا با رویکردی آیندهنگر، خواهان بهرهمندی از مزایای ادغام فناوریهای نوظهور است.
گزارش EUBOF، پتانسیلهای ادغام بلاکچین و هوش مصنوعی را بررسی میکند
این گزارش که توسط ادارهکل شبکههای ارتباطی، محتوا و فناوری تهیه شده است، به بررسی پتانسیلهای ادغام فناوری بلاکچین با هوش مصنوعی میپردازد. گزارش مذکور، بر قابلیتهای بلاکچین در زمینه ذخیرهسازی و مدیریت امن دادهها، به ویژه در حوزههای حساس مانند مراقبتهای بهداشتی و امور مالی، تأکید میکند.
گزارش EUBOF، امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) را به عنوان یک روند نوظهوری کلیدی معرفی میکند.
این گزارش بر مفهوم شبکههای هوش مصنوعی غیرمتمرکز (decentralized AI networks) تمرکز دارد که میتواند الگوی متمرکز فعلی تحت سلطه شرکتهای بزرگ و دولتها را منسوخ سازد. این شبکهها با استفاده از ماهیت توزیعشده بلاکچین، میتوانند همکاری و نوآوری را در میان بازیگران بیشتری از اکوسیستم فناوری تشویق کنند.
علاوه بر این، گزارش EUBOF به بررسی روندهای نوظهور در وب 3، مانند امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و پیشرفتهای قراردادهای هوشمند میپردازد. DeFi خدمات مالی را بدون واسطههای سنتی مانند بانکها ارائه میدهد. این گزارش بر لزوم ایجاد چارچوبهای نظارتی مناسب در حوزه DeFi برای تضمین حمایت از مصرفکننده و ثبات مالی تأکید میکند.
همچنین، در این سند به قراردادهای هوشمند که توافقات خوداجرا شونده بر بستر بلاکچین هستند، اشاره شده است. گزارش EUBOF بر ضرورت ارتقای کارکردهای قراردادهای هوشمند برای بهرهمندی کامل از پتانسیل آنها در کاربردهای مختلف تاکید میورزد.
رویکرد پیشدستانهی کمیسیون اروپا در قبال ادغام بلاکچین و هوش مصنوعی، با توجه به حوادث امنیتی اخیر در حوزه ارزهای دیجیتال، تصمیمی استراتژیک تلقی میشود.
برای نمونه، پلتفرم وامدهی دیفای، صرافی سون (Sonne Finance)، در 14 می با یک حملهی امنیتی عمده مواجه شد که منجر به خسارتی در حدود 20 میلیون دلار گردید. این رویداد، اهمیت امنیت دادهها در فضای نوظهور ارزهای دیجیتال را بیش از پیش برجسته میکند.
با انتشار این گزارش، اتحادیه اروپا با نگاهی به آینده، قصد دارد از مزایای بالقوهی ادغام بلاکچین و هوش مصنوعی بهرهمند شود و همزمان، امنیت دادههای شهروندان را در اولویت قرار دهد.
ادغام هوش مصنوعی در امور مالی: لزوم احتیاط و اعمال چارچوبهای نظارتی
نگرانیها در خصوص پیامدهای احتمالی ناشی از نفوذ بیضابطه فناوری هوش مصنوعی (AI) در بخش مالی، مورد توجه فزایندهی کارشناسان و نهادهای نظارتی قرار گرفته است. در همین راستا، یووال نوح هراری، فیلسوف برجسته، در سخنرانی خود در اجلاس نوآوری بانک تسویه بینالمللی (BIS) که در ماه می 2024 برگزار شد، نسبت به استقرار گسترده و بدون کنترل هوش مصنوعی در امور مالی هشدار داد. وی ضمن اشاره به خطرات بالقوهی خروج هوش مصنوعی از کنترل و بروز عواقب وخیم، بر ضرورت وضع چارچوبهای نظارتی کارآمد جهت کاهش سوءاستفاده و رویدادهای زیانبار تأکید کرد.
این نگرانیها تنها به حوزه نظر و اندیشه محدود نمیشود. در ژانویه 2024، دفتر آموزش و حمایت از سرمایهگذار کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) به همراه دو نهاد نظارتی دیگر، اقدام به انتشار هشدار مشترکی برای آگاهسازی سرمایهگذاران در خصوص افزایش کلاهبرداریهای مرتبط با هوش مصنوعی و سایر فناوریهای نوظهور نمودند.
پیشتر در همان ماه، گری جنسلر، رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، با ابراز نگرانی نسبت به تأثیر بالقوه هوش مصنوعی بر سیستمهای مالی، به مسائلی همچون فریب هوش مصنوعی و سوگیری الگوریتمی اشاره کرد.
کارشناسان معتقدند که مقامات ناظر مالی در سراسر جهان همچنان به تلاشهای خود برای کاهش خطرات ناشی از هوش مصنوعی ادامه خواهند داد. این اقدامات میتواند شامل اطمینانیافتن از ارائهی تصویری دقیق از قابلیتهای هوش مصنوعی توسط شرکتها و شفافسازی نقش این فناوری در فعالیتهای تجاری آنها باشد.
به طور خلاصه، در حالی که هوش مصنوعی پتانسیل قابل توجهی برای ارتقای کارآمدی و نوآوری در بخش مالی دارد، لزوم اعمال رویکردی محتاطانه و تدوین چارچوبهای نظارتی مناسب برای مهار خطرات و سوءاستفادههای احتمالی، امری ضروری به نظر میرسد.