رویکرد سوئیس در قبال هوش مصنوعی: تمرکز بر بخش‌های خاص و مشارکت فعال در صحنه جهانی

در حالی که رقابت جهانی برای تدوین چارچوب‌های نظارتی برای سیستم‌های پیشرفته هوش مصنوعی (AI) شدت گرفته است، سوئیس رویکردی متمایز و "خنثی نسبت به فناوری" را در پیش گرفته است. این کشور با تمرکز بر کاربردهای هوش مصنوعی در بخش‌های مختلف، همچنان به عنوان بازیگری مهم در عرصه جهانی این فناوری شناخته می‌شود.

دولت‌های سراسر جهان در تلاش برای توسعه، استقرار و در نهایت تنظیم مقررات سیستم‌های هوش مصنوعی پیشرفته هستند. در سال گذشته، اتحادیه اروپا نخستین مجموعه‌ی جامع مقررات هوش مصنوعی در جهان را به تصویب رساند. در همین راستا، رهبران ایالات متحده نیز دستورات اجرایی را برای استانداردهای ایمنی هوش مصنوعی صادر کرده‌اند.

سوئیس به عنوان کشوری پیشرو در عرصه تحقیقات و کاربردهای هوش مصنوعی، گام‌های قابل توجهی در راستای درک و به‌کارگیری این فناوری در داخل کشور برداشته است. این کشور از پیش به خاطر رویکرد پیشروانه‌ی خود در حوزه‌ی بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال شناخته شده است و همچنین میزبان مؤسسه‌ی فدرال فناوری زوریخ (ETH Zurich) به عنوان یکی از برترین موسسات تحقیقاتی هوش مصنوعی جهان می‌باشد. با این حال، عضویت نداشتن سوئیس در اتحادیه‌ی اروپا به معنای عدم شمول شهروندان آن تحت قانون هوش مصنوعی اتحادیه‌ی اروپا می‌باشد.

بنابراین، رویکرد سوئیس برای تنظیم مقررات یکی از بحث‌برانگیزترین فناوری‌های جهان چیست؟

برای درک بهتر نگرش سوئیس به هوش مصنوعی، می‌توان به مصاحبه‌ی کوین‌تلگراف با عایشه پیوتی، رئیس اجلاس سالانه‌ی سیاست هوش مصنوعی سوئیس، و الکساندر برونر، مشاور شرکت‌های هوش مصنوعی، بلاک‌چین و وب ۳ در سوئیس، اشاره کرد.

دموکراسی باثبات و زیرساخت مستحکم برای نوآوری

سوئیس به عنوان کشوری با سابقه‌ی دیرینه‌ی دموکراسی مستقیم و باثبات، همواره از جایگاه ویژه‌ای در عرصه‌ی فناوری برخوردار بوده است. دره‌ی کریپتو (Crypto Valley) به عنوان مرکز جهانی فناوری بلاک‌چین در این کشور واقع شده است.

خانم پیوتی موفقیت سوئیس را مرهون دموکراسی مستقیم و باثبات، موسسات آموزشی برجسته‌ی آن و فرهنگی مبتنی بر مشارکت همگانی و گفتگوی شفاف می‌داند.

وی در این خصوص گفت: «گفتگو برای ما بسیار مهم است. ما یک دموکراسی مستقیم هستیم. نمی‌توانیم صرفاً قوانین وضع کنیم؛ باید اطمینان حاصل کنیم که مردم با ما هستند و آن را درک می‌کنند. این اصل در ذات ما نهفته است. ما معتقدیم که این موضوع برای پذیرش هوش مصنوعی و همچنین برای هرگونه قانون‌گذاری در این زمینه مهم است.»

خانم پیوتی تأکید کرد که این زیرساخت مستحکم از ادغام هوش مصنوعی در کشور، به ویژه در بخش تجارت، پشتیبانی می‌کند.

آقای برونر نیز با اشاره به صلاحیت تحقیقاتی برجسته‌ی سوئیس در حوزه‌ی هوش مصنوعی و اعتبار مؤسسه‌ی فدرال فناوری زوریخ، خاطر نشان کرد که این دستاوردها مورد تحسین چهره‌های برجسته‌ای همچون یان لوکان، مدیر بخش هوش مصنوعی در متا قرار گرفته است.

وی همچنین گفت: «توانایی‌های تحقیقاتی سوئیس، این کشور را برای ۱۳ سال متوالی در صدر فهرست سازمان مالکیت فکری سازمان ملل متحد قرار داده است. بنابراین، ارزهای دیجیتال و هوش مصنوعی هر دو با تعهد مشترک به نوآوری و تحقیقات پیش می‌روند.»

رویکرد سوئیس در قبال هوش مصنوعی با تمرکز بر بخش‌های خاص و مشارکت فعال در مباحث و پیشرفت‌های جهانی، این کشور را به عنوان بازیگری پیشرو در این عرصه تثبیت کرده است.

رویکرد سوئیس در قبال هوش مصنوعی: بی‌طرفی فناورانه و نفوذ جهانی

شهرت جهانی سوئیس نه تنها به خاطر پیشرفت‌های فناورانه‌ی این کشور است، بلکه بی‌طرفی تاریخی آن نیز نقشی کلیدی ایفا می‌کند. این رویکرد بی‌طرفانه و دیپلماتیک، تأثیر شگرفی بر نحوه‌ی مواجهه‌ی سوئیس با حکمرانی هوش مصنوعی (AI) و همکاری‌های بین‌المللی در این عرصه دارد.

عایشه پیوتی، رئیس اجلاس سالانه‌ی سیاست هوش مصنوعی سوئیس، و الکساندر برونر، مشاور شرکت‌های هوش مصنوعی، بلاک‌چین و وب ۳ در این کشور، هر دو رویکرد سوئیس را «بی‌طرفی فناورانه» توصیف می‌کنند.

خانم پیوتی در این خصوص توضیح می‌دهد: «هدف ما اعمال مقررات بر روی یک فناوری به صورت مجزا نیست. ما می‌خواهیم فناوری را در حوزه‌های کاربردی خاص مورد بررسی قرار دهیم و سپس خلاهای قانونی را در آن بخش‌ها پر کنیم. این رویکرد در نهایت به یک چارچوب قانونی بر اساس بخش‌های خاص منجر می‌شود و ما به دنبال ایجاد یک قانون کلی شبیه به قانون هوش مصنوعی اتحادیه‌ی اروپا نیستیم. هدف ما خودِ فناوری نیست، بلکه نحوه‌ی به‌کارگیری آن در صنایع مختلف است.»

آقای برونر با تأکید بر این دیدگاه، بیان می‌دارد که دولت سوئیس به جای ایجاد یک چارچوب «خاص فناوری»، به دنبال به‌روزرسانی و اصلاح قوانین موجود برای تطبیق با نیازهای هوش مصنوعی است. وی همچنین اشاره کرد که دولت در حال حاضر مشغول بررسی دقیق تأثیرات هوش مصنوعی بر جامعه و اقتصاد است.

«ایجاد تعادلی دقیق میان مقررات معقول و تحقیقات قوی، اساس موفقیت سوئیس است. به عنوان آزادترین کشور جهان، سوئیس آزادی نوآوری را در اختیار شهروندان و شرکت‌ها قرار می‌دهد. نوآوری برای شکوفایی و خلاقیت به این فضا و آزادی نیاز دارد!»

تأثیر بی‌طرفی سوئیس نه تنها در سطح داخلی بلکه در سطح بین‌المللی نیز خود را نشان می‌دهد. آقای برونر به نقش سوئیس به عنوان یک «میانجی قابل اعتماد» در صحنه‌ی جهانی اشاره می‌کند و با تأکید بر اهمیت این مسئولیت، می‌گوید: «ما حتی با وجود اینکه کشوری کوچک هستیم، می‌خواهیم در مجامع بین‌المللی سهم قابل توجهی داشته باشیم. مشارکت فعال در مباحث و پیشرفت‌های جهانی هوش مصنوعی، بخشی جدایی‌ناپذیر از تاریخ ما است.»

خانم پیوتی با اشاره به اینکه هرچند سوئیس عضو اتحادیه‌ی اروپا نیست، اما به دلیل موقعیت جغرافیایی و مراودات گسترده با این اتحادیه، قانون هوش مصنوعی اتحادیه‌ی اروپا همچنان برای این کشور و شرکت‌های فعال در آن اهمیت دارد.

وی در این خصوص توضیح می‌دهد: «اگر کسب‌وکارهای ما بخواهند در داخل اتحادیه‌ی اروپا فعالیت کنند، باید با این قانون سازگار شوند. علاوه بر این، به دلیل اثرگذاری قوانین GDPR و بسیاری از قوانین دیگر اروپا، این قوانین غالباً توسط بسیاری از نقاط جهان نیز پذیرفته می‌شوند.»

سوئیس دارای سابقه‌ی طولانی و درخشان در همکاری با سازمان‌های بین‌المللی است که بسیاری از آن‌ها در ژنو مستقر هستند. آقای برونر به شورای اروپا اشاره می‌کند که در آن سوئیس گروه کاری هوش مصنوعی را با مشارکت ۴۶ کشور عضو، از جمله ایالات متحده و ژاپن، رهبری می‌کند. وی با تأکید بر اهمیت همکاری، می‌گوید: «همکاری ابرقدرت سوئیس است. علی‌رغم اندازه‌ی کوچک‌مان، صدای رسایی در عرصه‌ی جهانی داریم. این امر به ویژه در محیط سیاسی قطبی‌شده‌ی جهان امروز بسیار اهمیت دارد.»

با اتخاذ رویکردی بی‌طرفانه‌ی فناورانه و عملگرا به مقررات هوش مصنوعی، سوئیس ضمن تقویت جایگاه خود در پیشگامی نوآوری در این حوزه، می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر سیاست‌های جهانی هوش مصنوعی داشته باشد. این رویکرد، هم‌زمان به سوئیس اجازه می‌دهد تا از موضع بی‌طرفانه‌ی تاریخی خود در صحنه‌ی بین‌المللی بهره‌مند شود و به عنوان بازیگری پیشرو در این عرصه شناخته شود.